Skip to main content

Dhibaatoyinka haysta Kaluumaysatada yaryar ee Somaaliyed

Dhibaatoyinka haysta Kaluumaysatada yaryar ee Somaaliyed.

 Burburkii dowladii dhexe kadib waxa wadanka ka dhacay dhibaatooyin aad u badan, waxaa burburay inta badan kaabayaashi dhaqaalaha. Waxa dhibaatooyin wa waawayn ay soo wajahday dadka kaluumaysatada ah. Si guud, Dadka Soomaaliyeed tariikh ahaan ma ahan dad aad ucuna kaluunka sida darteed dadka kaluumaysta wa ay koobnaayen maadaama dadka cunaba aysan badnayn. Burbuurki marka uu dhacay waxaa kadhashay dhibaatooyin badan oo soowajahay kaluumaysatada yaryar kuwaso saamaynayay nolol ahan iyo dhaqaala ahaanba kaluumaysatada waxana kamid ah dhibaatooyinkas; 


Dhibaatada maraakiibta shisheeye ee samaysa kaluumaysiga sharci darada ah gudaha baddeena, Maadama baddena ay aad ugabuuxan noocyo badan oo kaluun ah ayna arkeen markiibta shisheeye in ay baylah tahay ( aysan jirin cid ilaalinayso) waxa ay bilaabeen in ay kakaluumaystaan ayagoo xata xeebta aad ugusoodhawaanayo waxayna kusameeyan kaluumaysatada Soomaaliyeed in ay iskuduuduuban shabaagahood taasina ay sababto in qofki Soomliga aha uu waayo kaluun iyo shabagaba, sidookale maraakiibtan waxa ay kushuban badda qashinka kaso ku sababayo dhibaatooyin badan badda iyo dadkaba, maraakibtan waxa ay dhibaato u gaystan deegaanka badda (Marine Environment) ayagoo adeegsanayo shabaag(Nets) kasoo burburinayo ecosystem ka taasina waxay kenaysa in kalumaysatada waayan kaluun sidookale waxa dhibkaasi gaara noolaha bada (Marine Life) maaadama deegaanki badda dhi gaaray tani waxa ay sababtay in kaluumaysata badan kaniyajaban ama gebi ahaanba joojiyan kaluumaysiga


in ay kudhibaatooban kaluumaysatada qaasatan kuwa quusa(divers), waxyaabo aysan aqoon kuwaaso kusababaya qofka in uu suuxo, paralays, ama dhimasho ayay kalakulmn badda waxyabahaso an lagaranayn waxa ay yihin. Dhawaan waxa warbaahinta kasoomuuqday kaluumaysata soomaliyeed oo kudhibaatoobay waxyabo aysan garanayn kuwaa oo ku sababy qaarkood dhimasho iyo naafanimo.


Kaluumaysatada Soomaliyed waxa ay wajahaan dhibaatooyin dhankqa qalabka isgaarsiinta waxa ayna sababta in lawaayo marwaliba kaluunmaysata badda u jilaabtegay si ay kaluun usoodabtan kadib marki ay jahadu kalunto oo ay garanwayan halka uu berigu kajiro.


Kaluumaysatada somaaliyed kamahelaan dowlda kaalmo wayn taaso sara uqaada wax soosaarkooda waana kuwa inta badan maareeya naftooda.


Hassan Abdullahi Mao

Comments

  1. Dear Mr Mao,


    I'm very appreciating with your helpful contributions and reports towards fisheries sector.

    I hope you will continue such this important role.

    Nor Daud

    ReplyDelete

Post a Comment

Popular posts from this blog

Cawaaqibka kadhalankaro Kaluumaysiga Sharcidarada ah, Xalku maxu yahay?

  Illegal Unreported, Unregulated Fishing in Somalia – IUU fishing (Kaluumaysiga Sharcidarada ah - Somalia) Badda Somalia waxa si wayn uga socday sanadihi lasoodhaafay ila hada   kaluumaysi sharci daro ah kasoo ay sameeyaan maraakiib waa wayn oo lagaleeyahay wadamo kaladuwan kuwaso isticmaalo shabaqyo qaadayo waxwaliba sidokalana waxyeelaynaya deegaanka badda ( Marine Eviroment).   2005, FAO   waxa ay report garaysay in kudhawaad 700 oo markiib shisheeye ay kalluumaysi sharci daro ah kasamaynayen xeebaha Somalia . Sarah M. Glaser et al, (2019) article ay qoren waxa ay kusheegen in 2014 ay maraakiibta shisheeye ka kaqaaten biyaha Somalia kaluun gaarayo 92,500 mt. Wasaarada kaluumaysiga iyo dhaqaalaha buluuga ah waxa ay shegtay in ay marwaliba arkan maraakiibta sida sharcidarada ah ugu jiro biyaha Somalia lakin aysan waxba kaqabankarin. maadama an xog dhamaystiran oo cadaynaysa xadiga kaluunka ay Maraakibta shisheeyuhu kaqaatan biyaha soomaliya aan lahayn hadana waxa...

The claim of Maritime Insecurity in Somalia

After the collapse of the central government of Somalia, Maritime insecurity arose when piracy broke out in this short article, the author is not going to discuss why piracy created in Somalia but the writer is arguing, currently is there maritime insecurity which can compel the world to create a new mission of ant-piracy and related crimes or extend the mandate of the existed mission in Somalia?. In Somalia, when the government devastated a lot of organized crimes happened in the water of Somalia and the world decided to fight against these crimes, though there are different people saying there are reasons behind these groups committing such kind of crimes but in here we would discuss is there the need to extend the mandate of missions going on in Somali sea like Atlanta or to create new missions preventing such these crimes? As we aware the world especially European union getting support with UN sent troops in Somali water giving them the mandate of fighting against organized groups ...